Een echte burn-out wordt niet zelden gekenmerkt door een lang herstelproces waarbij je in kleine stapjes vooruitgang boekt. En dan komt er eindelijk een moment waarop je terug meer energie voelt stromen en terug zin krijgt om iets te gaan doen.
Plots is daar ook de angst die je om het hart slaat: wat als ik er nog niet klaar voor ben? Wat als het nog niet lukt? Ga ik mijn job met dezelfde energie en snelheid kunnen uitoefenen als voordien? Hoe gaan mijn collegaās en mijn baas reageren?
Vaak heeft de werkomgeving waarin je uitgevallen bent ook een beetje een negatieve connotatie gekregen. En dat is zeker niet onlogisch of abnormaal. De angst om te hervallen is vaak sterk aanwezig.
Zodoende is het reĆÆntegratieproces na een burn-out vaak bijna even stresserend en beangstigend als de burn-out zelf.
Wij geven jou zeer graag enkele nuttige tips die jou kunnen helpen om deze fase zonder kleerscheuren door te komen.
Tip 1: Ga in dialoog met je arts, coach en naasten
Enerzijds ben ik geneigd om te schrijven dat jij zelf het best aanvoelt wanneer je klaar bent voor een heropstart. Maar in deze situatie zeg ik dit met veel voorzichtigheid. De angst voor wat er allemaal zou kunnen mislopen is vaak zo overheersend dat je je mogelijk teveel laat leiden door die angst en op die manier niet in actie komt. Daarom is het sterk aangewezen om ook het advies van anderen in te roepen.
Als zowel jouw arts als jouw stress & burn-out coach Ć©n je naasten vinden dat je klaar bent om terug te starten, dan biedt dit toch wel wat meer vertrouwen om er terug voor te gaan.
Zij kennen jou en de situatie en kunnen er vanop een gezonde afstand naar kijken. Jouw stress & burn-out coach en je arts hebben bovendien een goede kennis van zaken op dit gebied en zijn dan ook goed geplaatst om hierover advies te geven. Jouw naasten (eventueel je partner, broer/zus, ouders of kinderen) weten wie jij was voor je burn-out en zullen het dan ook snel merken dat jij stilaan terug de oude bent.
___________________________________________________________________________________________
Positive Vibes is een erkend loopbaancentrum en partner van de VDAB. Dat betekent dat je beroep kan doen op loopbaancheques. Een loopbaancheque kost slechts 40 EUR. De eerste cheque geeft recht op 4u loopbaanbegeleiding en de tweede cheque op 3u loopbaanbegeleiding.
Onze loopbaancoaches hebben een sterke expertise op het vlak van zowel allerhande loopbaankeuzes als reĆÆntegratietrajecten. Zij staan jou dan ook graag met raad en daad bij voor en tijdens je heropstart op de werkplek.
___________________________________________________________________________________________
Tip 2: Test je concentratievermogen zelf uit en train het
Een vermoeid en overprikkeld brein functioneert niet zoals het normaal zou functioneren. Door langdurige blootstelling aan teveel stress en te weinig recuperatie, ontstaat er een onevenwicht in ons lichaam tussen draagkracht en draaglast. De stress-respons is dan voortdurend aanwezig en hierdoor raakt onze hormoonhuishouding ontregeld. De stress-hormonen zijn tƩ actief en in tƩ grote hoeveelheden aanwezig. Hierdoor gaat er stilaan een stukje van de dendrieten (hersenvertakkingen) die tijdens cognitieve processen (denkprocessen zeg maar) voortdurend nieuwe verbindingen met elkaar leggen, voor een stukje afsterven. Ze worden korter en leggen hierdoor minder verbindingen met elkaar. Dit verstoort het concentratievermogen van iemand die mentaal uitgeput is.
Het helpt om tijdens je herstelproces je brein stap voor stap terug te ātrainenā om cognitief actief te zijn. Dit kan je doen door vb. elke dag een stukje in een boek of magazine te lezen en te evalueren hoe vlot dit verloopt. Kan je voldoende lang geconcentreerd blijven? Onthoud je wat je gelezen hebt en kan je dit bijvoorbeeld samenvatten?
Lukt het je bovendien al om, gedurende een maand, huishoudelijke taken en andere activiteiten uit te voeren in blokken van 2u met een pauze?
Zoja, dan is dit ook een goed signaal dat je wellicht klaar bent om gedeeltelijk terug op te starten.
Je hoeft niet 100% klachtenvrij te zijn om succesvol te kunnen heropstarten. Als je begeleid wordt door een stress en burn-out coach, dan stelt hij/zij graag samen met jou een persoonlijk actieplan op, zodat jij in kleine stapjes je werkzaamheden terug kan opbouwen.
Tip 3: Start deeltijds terug op
Ja, je leest het goed in mijn vorige paragraaf: probeer om het werk eerst āgedeeltelijkā te hervatten. Jouw behandelend arts zal dit wellicht ook adviseren. Aangezien een werkgever bepaalde plichten heeft ter preventie van stress & burn-out alsook ter preventie van een eventueel herval, staat die partij er meestal voor open dat iemand na een burn-out eerst deeltijds heropstart.
Hoe dan ook is het ten zeerste aan te raden om hierover een gesprek te hebben met jouw werkgever, voorafgaand aan een eventuele opstart. Probeer tijdens dit gesprek eerlijk te communiceren over de eventuele angsten en twijfels die je hebt. Spreek duidelijk je concrete wensen en behoeften uit. Soms gaan we ervan uit dat onze werkgever dit allemaal kan aanvoelen, maar voor een buitenstaander is het vaak moeilijk om te kunnen inschatten wat je allemaal hebt doorgemaakt. Probeer uit te leggen welk proces je hebt afgelegd en dat het soms nog een wankel evenwicht is. Vraag begrip voor het feit dat het bij aanvang misschien nog wat minder snel en efficiƫnt zal verlopen als voordien. Vraag de nodige tijd en ruimte om je terug in te werken.
Ik merk dat sommigen tijdens zoān gesprek met hun werkgever de neiging hebben om vooral te vertellen wat er āmisā was met hen en dat ze hieraan gewerkt hebben. Dit terwijl er bijna steeds ook een verandering vanuit de werkomgeving dient te komen. Jij hoeft dus niet de volledige verantwoordelijkheid te dragen voor jouw burn-out. Integendeel, het is belangrijk om eerlijk aan te geven wat jij anders wilt zien. Het is niet altijd makkelijk om hierover te communiceren maar wel absoluut noodzakelijk om te vermijden dat je terug in dezelfde situatie terechtkomt.
Tip 4: Neem voldoende rust
Mogelijk heb je tijdens de periode van je burn-out geleerd hoe je een betere werk-privƩbalans kan bekomen. Je hebt wellicht meer tijd vrijgemaakt voor jezelf en een gezonder eet-, slaap- en leefpatroon ontwikkeld. Mogelijk heb je ook meer aandacht gekregen voor rust, ontspanning Ʃn beweging.
Van zodra je het werk terug hervat zal het behouden van een gezonde werk-privƩbalans een grotere uitdaging worden. Ook al start je misschien deeltijds op: het blijft zeer belangrijk om voldoende rustmomenten in te lassen. Probeer dagelijks verschillende pauzes in te plannen van idealiter 10 min. En neem ook zeker een voldoende lange middagpauze. Blijf niet op je werkplek zitten om te eten en werk zeker niet verder aan je bureau. Probeer na de maaltijd eens buiten te gaan om een luchtje te scheppen. Maak eventueel een korte wandeling. Is er wat natuur in de omgeving van je werkplek, maak daar dan gretig gebruik van.
Tip 5: Geef duidelijk je grenzen aan
Indien je baas en collegaās jouw nieuwe werkstijl niet gewend zijn van jou en je bang bent voor hun reactie, verwittig hen dan op voorhand dat je beslist hebt voor jezelf om een paar gezonde veranderingen door te voeren in je werkpatroon. Wie weet kan je hen positief inspireren om hetzelfde te doen? š
Het is hoe dan ook raadzaam om vooraf duidelijk te maken aan je verantwoordelijke en collegaās dat het wel even zal duren voordat je volledig terug op kruissnelheid zal zijn. Sommige collegaās en leidinggevenden gaan er verkeerdelijk vanuit dat je na een week wel terug dezelfde hoeveelheid werk zal kunnen verrichten en dit aan dezelfde snelheid. Het is belangrijk om hen duidelijk te maken dat het wellicht langer zal duren. Vraag hen om geduldig en begripvol te zijn. Breng hen desnoods in contact met je stress & burn-out coach of loopbaanbegeleider, zodat die eventueel de nodige wetenschappelijk gefundeerde uitleg kan verschaffen.
Indien je zou merken dat je terug extreem moe bent na je werkuren en je voelt dat het na verloop van enkele weken bergaf gaat in plaats van bergop, durf dit dan ook aan jezelf en je werkgever toe te geven. Vraag om minder uren te presteren of je werkrooster aan te passen zodat je minder lange werkdagen hebt. Voorkomen is beter dan genezen, dus probeer erop toe te zien dat je tijdig ingrijpt zodat je niet terug hervalt.
Soms is het beter om van job te veranderen
In sommige gevallen is het niet aangewezen om terug op dezelfde werkplek te starten. Stel dat je tijdens loopbaanbegeleiding ontdekt hebt dat jouw job te weinig bij jou past en jou zodoende te weinig energie geeft. Of dat jouw werkomgeving helemaal niet meer bij jou past en dit niet ā of te weinig - veranderd kan worden.
Sinds 2017 is er een nieuw wettelijk kader gekomen op het vlak van re-integratie op het werk (klik hier voor meer informatie).
Deze wetgeving bepaalt onder meer de rechten en plichten van zowel werkgever als werknemer op het vlak van re-integratie na langdurige ziekte. Maar in sommige gevallen is zoān re-integratietraject niet mogelijk of zelfs niet wenselijk. Het is belangrijk om dit eerlijk te bespreken met de bedrijfsarts, die hierover een verslag dient op te stellen. Als jij goede redenen hebt om het werk niet te hervatten bij dezelfde werkgever, geef dit dan duidelijk aan.
Als beslist wordt dat zoān re-integratietraject niet mogelijk is, dan kan er eventueel overgegaan worden tot ontslag wegens medische overmacht. Dit betekent in concreto dat je niet meer terug moet naar je werkplek en onmiddellijk je werk kan stopzetten. Er dient dus geen opzegtermijn gepresteerd te worden en de werkgever is ook niet verplicht om jou een opzegvergoeding uit te betalen.
Het is normaal dat je je in zoān situatie de vraag stelt: en wat nu? Je kan natuurlijk een nieuwe job zoeken maar vaak wekt dat ook wel wat twijfel op. Je wil in je nieuwe job liever niet tot de constatatie komen dat je te vroeg terug gestart bent. Daarnaast vergt het zich inwerken in een nieuwe job ook meer energie en focus.
Misschien is een tijdelijke functie hier wel een goede alternatieve oplossing voor. Zo hoef je je niet meteen voor een langere termijn te engageren en kan je proeven van iets nieuws. En als de nieuwe job je niet bevalt, kan je ook snel weer stoppen. Uiteraard is dat niet het uitgangspunt, maar in uiterste nood mogelijk wel een geruststelling. Er zijn bovendien ook best wel wat tijdelijke jobs met kans op een vaste indiensttreding na de proefperiode. Een uitzendbureau kan jou hiermee helpen.
Het is begrijpelijk dat het jou angst inboezemt om de zekerheid van een vaste job op te geven voor een nieuw avontuur. Echter, als dit betekent dat je iets kan gaan doen dat jou Ć©cht energie geeft t.o.v. van een job of werkomgeving die vooral energie kost, dat je het aan jezelf verplicht bent om voor jouw werkgeluk te kiezen. En je hoeft dit proces niet alleen te doorlopen. Onze loopbaancoaches helpen jou met heel veel plezier, passie Ć©n energie op weg š.